پروژه های عمرانی،سازه های صنعتی و ساختمانی از ابتدای شروع عملیات ساخت و در تمام مدت نصب تجهیزات و ماشین آلات و همچنین در دوره آزمایش و راه اندازی تا تحویل موقت در معرض خطرات گوناگون و آسیب های ناشی از وقوع حادثه و از بین رفتن سرمایه بوده و این احتمال نیز وجود دارد که پیمانکار و عوامل بیمه گذار در نتیجه سهل انگاری یا خطاهای انسانی باعث زیان هایی نیز به اشخاص ثالث گردند که قانوناً مسئول شناخته شوند. انواع بیمه های مهندسی به شرح زیر است:
(C.A.R) بیمه تمام خطر پیمانکاران
به موجب این بیمه طرح های عمرانی و ساختمانی مانند پروژه های احداث واحدهای مسکونی، تجاری، اداری، مدارس، کارخانجات، نیروگاه ها، راه آهن ها، فرودگاه ها، جاده ها، پل ها، سدها، شبکه های فاضلاب و ... تحت پوشش قرار می گیرند. مدت بیمه از زمان تخلیه مصالح در محل اجرای پروژه شروع و تا اتمام آن و تحویل کار به کارفرما ادامه دارد. تحت این بیمه نامه ساختمان های موقت ، تجهیزات و ماشین آلات ساختمانی ، اموال مجاور و مسئولیت در قبال اشخاص ثالث نیز قابل بیمه شدن می باشند. این پروژه ها از تاریخ شروع تا زمان تحویل به کارفرما در مقابل هرگونه خسارت ناشی از هر حادثه همچنین خسارت های مادی، جرح، صدمات بدنی وارده به اشخاص ثالث، پاکسازی محیط و برداشت ضایعات تحت پوشش این بیمه قرار گیرد. بیمه تمام خطر پیمانکاران از جمله بیمه های تمام خطر می باشد، به این معنی که تقریباً هرگونه زیان یا خسارت ناگهانی و غیر قابل پیش بینی که در طول مدت بیمه به اموال بیمه شده واقع در محل اجرای پروژه ساختمانی وارد شود مشروط بر اینکه به نحوی مشخص در بیمه نامه مستثنی نشده باشد تحت پوشش قرار می دهد که مهم ترین آنها عبارتند از :
- آتش سوزی، صاعقه، انفجار، سقوط هواپیما، کاربـرد آب یا سـایـر اقـداماتی که به منظور اطفاء حـریق صورت می گیرد.
- سیل، طغیان آب، باران، برف، بهمن، امواج عظیم دریا در اثر آتشفشان.
- هرنوع طوفان.
- زمین لرزه ، نشست زمین ، لغزش زمین و صخره ها.
- دزدی ساده ، سرقت با شکست حرز.
- اجرای ناصحیح کار، عدم مهارت، سهل انگاری، اعمال توأم با سوءنیت.
- از بین رفتن یا خسارت وارد به مصالح ساختمانی، ماشین آلات ساختمانی و لوازم و تجهیزات ساختمانی را که در حین حمل و نقل در محدوده اجرای پروژه، انبار داری، یا در هنگام سوارکردن یا پیاده کردن ماشین آلات به وقوع بپیوندد را تحت پوشش قرار می دهد.
(E.A.R) بیمه تمام خطر نصب
این بیمه‌نامه خسارتهای فیزیکی غیرقابل پیش‌بینی ناشی از حادثه که در حین اجرای عملیات نصب و یا مونتاژ انواع ماشین‌آلات و تجهیزات و نیز نصب هرگونه سازه با اسکلت فلزی درکارگاه های کوچک و بزرگ صنعتی، صنایع خودروسازی، شیمیائی، فولاد،غذائی، چوب و کاغذ، چرم، کاشی سازی صنایع وابسته به کشاورزی، همچنین سیستم‌های مخابراتی ابزارهای دقیق آزمایشگاهی، نیروگاه‌ها، پروژه‌های انتقال آب، گاز وخطوط انتقال نیرو را تحت پوشش قرار می‌دهد.
در بیمه‌نامه تمام خطر نصب، خسارتهای ناشی از آتش‌سوزی، صاعقه، انفجار، زلزله، سیل، طوفان، لغزش و رانش زمین، دزدی با شکست حرز تحت پوشش قرار می‌گیرد. مواردی نظیر طراحی غلط، مصالح معیوب، اجرای غلط، خطرات بوجود آمده در کارخانه سازنده ماشین‌آلات و تجهیزات بکار گرفته شده برای نصب نیز قابل بیمه شدن هستند. پوشش بیمه تمام خطر از زمان شروع عملیات نصب و ساختمانی آغاز و شامل دوره آزمایش و نگهداری نیز خواهد شد. مسئولیت مالی و جانی در برابر اشخاص ثالث نیز در بیمه تمام خطر تحت پوشش قرار می‌گیرد.
(C.P.M) بیمه ماشین آلات و تجهیزات پیمانکاری
این بیمه نامه برای انواع ماشین آلات و تجهیزات مانند: بلدوزر، گریدر، بیل مکانیکی و سایر وسایل و تجهیزات مشابه که در کارهای ساختمانی و نصب مورد استفاده پیمانکاران قرار می گیرد، صادر می شود و خسارت های وارده را با رعایت شرایط و استثنائات بیمه نامه تحت پوشش قرار می دهد.
(C.E.C.R) بیمه سازه های تکمیل شده
مالکان پروژه های بزرگ راه و ساختمان، همواره به دنبال پوشش بیمه جامعی بوده اند که بتواند پروژه های تکمیل شده عمرانی را در مقابل خطرهای طبیعی و... تحت پوشش قرار دهند. اهم سازه هایی که می توانند تحت پوشش این بیمه نامه قرار گیرند عبارتند از:ساختمان های مسکونی، اداری، برج ها، جاده ها، راه آهن، باندهای فرودگاه، پل ها، تونل ها، سدها، کانال ها، بندرگاه ها، شبکه های آبیاری، مخازن ذخیره آب، خطوط لوله آب، نفت، گاز و فاضلاب ونیز انبارها و معادن در زمان بهره برداری.
این بیمه نامه خسارت های فیزیکی ناگهانی و غیرقابل پیش بینی که نیاز به تعمیر و یا تعویض مورد بیمه داشته باشد تحت پوشش قرار می دهد.
خطرهای تحت پوشش عبارتند از: تصادم وسایط نقلیه زمینی، دریایی، هوایی و یا سقوط اجسام، زمین لرزه، امواج عظیم دریا در اثر آتشفشان، طوفان، سیل یا طغیان آب ،نشست زمین، لغزش زمین و صخره ها یـــا هر گونه حرکت دیگر زمین، یخبندان، یخ و برف، خرابکاری عمدی، آتش سوزی، صاعقه و انفجار.
(D.O.S) بیمه فساد کالا در سردخانه
هدف از ارائه این بیمه پاسخگویی به نیاز اشخاصی است که کالای خود را در سردخانه ها انبار نموده و در قبال فساد کالایشان دراثر شکست ماشین آلات سرد کننده، خواستار پوشش بیمه می باشند بدین معنی چنانچه حادثه ای موجب از بین رفتن یا خسارت وارد به تجهیزات سردکننده بشود و غرامت ناشی از آن، تحت شرایط بیمه شکست ماشین آلات قابل جبران باشد، فساد محصول در اثر چنین حادثه ای تحت پوشش خواهد بود لازم به ذکر است که بیمه فساد کالا مکمل پوشش ارائه شده در بیمه (شکست) ماشین آلات و اخذ آن جز در ارتباط با بیمه ماشین آلات موردی ندارد.
(E.E) بیمه تجهیزات الکترونیک
این بیمه خطرات وارد به انواع تجهیزات الکترونیکی مورد استفاده در کارگاه‌های صنعتی، صنایع، لوازم پزشکی و آزمایشگاهی، لوزم اداری، سیستم‌های هشدار دهنده، تجهیزات بیمارستانی، دستگاههای کنترلی، تجهیزات مربوط به سینما و فیلمبرداری، دستگاههای تست مواد، تجهیزات گیرنده و فرستنده، کامپیوتر و مانند آنها را تحت پوشش قرار می‌دهد.
برخی از این انواع وسایل الکترونیکی که می تواند تحت پوشش بیمه نامه تجهیزات الکترونیک قرار گیرد به شرح زیر است:
- کامپیوترها و قسمت های خارجی آنها مانند صفحه کلید، چاپگر، واسطه ها، صفحه نمایش، قلم نوری و پلاتر و همچنین تجهیزات اضافی که برای بهره برداری مورد نیاز است مانند سیستم تهویه و ترانسفورماتور.
- کارت پانج، نوارهای مغناطیسی و دیسک های نوری.
- تجهیزات پزشکی مانند دستگاه اشعه X ، تجهیزات دندانپزشکی، آزمایشگاهی، تشخیص طبی و...
- دستگاههای الکترونیکی مخابراتی مثل تلفنخانه مرکزی، دستگاههای تلکس، تجهیزات ایستگاه های رادیو تلویزیون، رادار، سیستم ناوبری دریایی و هوایی.
- وسایل فیلمبرداری، دوربین ها، ویدئو، دستگاههای ضبط و پخش صدا.
- ماشین های اداری ، مانند دستگاه فتوکپی ،کامپیوترهای شخصی و غیره.
مهمترین خطرهایی که می تواند تحت پوشش قرار گیرد عبارتند از :
آتش سوزی، صاعقه، انفجار، سیل، طغیان آب و طوفان در مناطقی که در معرض مستقیم خطرات مذکور قرار دارند، شکست در اثر عوامل الکترونیکی و مکانیکی در صورتی که خسارت مذکور در تعهد فروشنده یا تحت پوشش قرارداد نگهداری مورد بیمه باشد، بیمه گر تعهدی در جبران خسارت نخواهد داشت. سقوط هواپیما، دوده، خوردگی، گرد و خاک، رطوبت، غبار، خسارت عمومی بـه وسیلـــه کـارکنـان، زمیــن لرزه ، ریزش کوه، سقوط بهمن.
(M.B) بیمه شکست ماشین آلات
این بیمه نامه خسارات وارد بر ماشین آلات و تجهیزات کارخانجات ناشی از عیوب مکانیکی و یا الکتریکی که بطور ناگهانی و غیر قابل پیش بینی به وقوع می پیوندد را تحت پوشش قرار می دهد. ماشین آلات ودستگاههای زیر می توانند از این نوع پوشش بیمه ای استفاده نمایند :
- ژنراتور ها، توربین ها
- ماشین آلات تراشکاری، بافندگی، چاپ
- ماشین آلات تولید مواد غذائی
برخی ازخطرات تحت پوشش در این نوع بیمه نامه عبارتند از :
- عیوب ناشی از شکست مکانیکی ماشین آلات
- اشتباه در سیستم روغن کاری
- عوامل جوی
- خسارات فیزیکی ناگهانی و غیر قابل پیش بینی
- طراحی غلط
- شکست الکتریکی که عمدتاً ناشی از نوسانات برق می باشد
- اشتباهات عمدی و خرابکارانه کارگران
- افتادن اشیاء خارجی به درون ماشین
بیمه شکست ماشین آلات دارای بعضی استثنائات نیز می باشد که برخی از آنها عبارتند از :
- خساراتی که توسط بیمه نامه های دیگر تحت پوشش قرار دارند
- خسارات طبیعی
- جنگ
- عمل عمدی بیمه گذار و یا نمایندگان او
- استهلاک و خوردگی
(M.L.O.P) بیمه عدم النفع ناشی از شکست ماشین آلات
هرگاه بر اثر یکی از خطرات تحت پوشش در بیمه شکست ماشین آلات، خط تولید یک کارگاه یا کارخانه با توقف ناخواسته مواجه شود در آن صورت سود از دست رفته ناشی از وقفه در کار تحت پوشش این بیمه خواهد بود.
مدت بیمه ناشی از شکست ماشین آلات MLOP
حداکثر یکسال میباشد که میتواند بنا به درخواست بیمه گذار تمدید گردد.
پوششهای بیمه ناشی از شکست ماشین آلات MLOP
- هزینه های جاری و عمومی
- هزینه حقوق و دستمزد کارکنان
- سود خالص واحد تولیدی یا صنعتی (تفاضل ارزش کالای تولید شده فروش رفته از موجودی کالا در انبار و هزینه های مشخص عملیاتی)
- هزینه های اضافی که بعلت وقفه در کار متوجه بیمه گذار میگردد شامل:
- هزینه اضافه کاری یا شیفت اضافی
- هزینه خرید کالای نیمه تمام جهت تکمیل در کارخانه بیمه گذار (درهنگامیکه اوایل خط تولید دچار وقفه شده است)
- هزینه انتقال کالای نیمه تمام جهت تکمیل به تولید کنندگان دیگر (درهنگامیکه اواخر خط تولید دچار وقفه شده است)
- هزینه خرید کالای تکمیل شده از تولیدکنندگان دیگر و ارسال آن به مشتری جهت از دست ندادن مشتری (درهنگامیکه کل خط تولید دچار وقفه شده است)
- هزینه استفاده از خدمات عمومی (آب، برق، گاز، تلفن و ...) خارج از کارخانه درصورتیکه خدمات عمومی داخل کارخانه دچار وقفه شده است
- هزینه انتقال، اجاره و تعمیر اضطراری ماشین آلات جایگزین تا زمان تعمیر و شروع بکار مجدد ماشین آلات خسارت دیده
سرمایه مورد بیمه ناشی از شکست ماشین آلات MLOP
سرمایه مورد بیمه در این بیمه عبارت است از سود ناخالصی که از برگشت سرمایه کالای تولید شده و یا کارکرد(خدمات) ارائه شده در دوره عملیات حرفه بیمه شده برای مدت دوازده ماه پیوسته (معمولاً برای سال مالی) بدست می آید که به طریق زیر محاسبه میگردد:
میزان خرید سالیانه – میزان فروش سالیانه = سود ناخالص سالیانه
استثنائات بیمه ناشی از شکست ماشین آلات MLOP
مطابق موارد مندرج در بیمه نامه بیمه شکست ماشین آلات MLOP که اهم آن عبارتند از آتش سوزی، صاعقه، انفجار شیمیائی، زلزله، سـیل، طغیـان
آب، نشست زمین، رانش زمین، آتشفشان، طوفان، جنگ و ...
فرانشیز بیمه ناشی از شکست ماشین آلات MLOP
بیمه MLOP دارای دو فرانشیز میباشد:
فرانشیز مبلغی که 10 درصد هربار خسارت ناشی از توقف ناخواسته تولید با حداقل معمولاً یک دویستم کل حد غرامتی که تحت پوشش قرار گرفته میباشد.
فرانشیز زمانی که با توافق بیمه گزار تعیین میشود و بدان معنی است که خسارت در محدوده آن بعهده خود بیمه گزار خواهد بود که معمولاً بین 2 تا 10 روز میباشد.
(B.P.V) بیمه بویلر و مخازن تحت فشار
این بیمه نامه خسارتهای ناشی از انفجار فیزیکی بویلر و مخازن تحت فشار را که به بویلر و اموال بیمه گذار صدمه می زند و همچنین خسارتهای جانی و مالی وارد به اشخاص ثالث را تحت پوشش قرار می دهد.
